Lekcje archiwalne

Archiwum Państwowe w Bydgoszczy organizuje lekcje (wykłady, prelekcje) archiwalne. Lekcje, modyfikowane w zależności od wieku uczestników, są przeznaczone dla uczniów szkół wszystkich szczebli oraz studentów wyższych uczelni. Lekcje, dla zorganizowanych grup pod opieką nauczyciela, odbywają się w salce konferencyjnej archiwum.

Zainteresowanych prosimy wcześniejszy kontakt telefoniczny (uzgodnienie daty i godziny lekcji): dr Melania Dereszyńska-Romaniuk, tel. 52 33 95 404

Temat 1. Archiwum Państwowe w Bydgoszczy – historia i zasób

Cel:

  • zapoznanie uczestników z historią archiwum, kształtowaniem jego zasobu
  • przyswojenie podstawowych pojęć z zakresu archiwistyki (archiwum, zasób, zespół archiwalny, źródło historyczne, jednostka archiwalna
  • przedstawienie historii archiwum
  • charakterystyka zasobu
  • omówienie zasad korzystania z materiałów archiwalnych
  • prezentacja wybranych archiwaliów

Metoda: wykład połączony z prezentacją archiwaliów

Środki i pomoce dydaktyczne: wybrane archiwalia z różnych okresów historycznych

Czas trwania: 60 min.

Liczba osób: max. 20


Temat 2. Poznaj swoich przodków. Badania genealogiczne

Cel: 

  • przyswojenie przez uczniów podstawowych pojęć: (genealogia, przodkowie, akta metrykalne /kościelne/, akta urzędów stanu cywilnego) oraz dat: 1808 r. (Kodeks Napoleona), 1874 r. – utworzenie urzędów stanu cywilnego na terenie byłego zaboru pruskiego
  • poznanie podstawowych źródeł archiwalnych do prowadzenia badań genealogicznych: wyznaniowe akta kościelne i akta urzędów stanu cywilnego: podobieństwa i różnice
  • umiejętność interpretacji źródeł historycznych: analiza, pod kierunkiem prowadzącego, typowego wpisu do ksiąg
  • poznanie uzupełniających materiałów archiwalnych wykorzystywanych w badaniach genealogicznych (spisy ludności, księgi meldunkowe, księgi adresowe)
  • nabycie umiejętności odtworzenia linii swoich przodków
  • zainteresowanie historią swojej rodziny

Metoda: wykład połączony z prezentacją archiwaliów

Środki i pomoce dydaktyczne:

  • akta metrykalne (kościelne) i urzędów stanu cywilnego, różnorodne kserokopie z ksiąg
  • literatura: W., Dworzaczek, Genealogia, J. Szymański, Nauki pomocnicze historii, Nowaczyk M., Poszukiwanie przodków. Genealogia dla każdego.

Czas trwania: 60 min.

Liczba osób: max. 20


Temat 3. Bydgoszcz – moja mała ojczyzna

Cel:

  • zapoznanie uczestników z najważniejszymi faktami z dziejów Bydgoszczy
  • zainteresowanie historią miasta i regionu
  • rozbudzenie poczucia i dumy z małej ojczyzny
  • poznanie najważniejszych źródeł do dziejów miasta i regionu przechowywanych w archiwum
  • nabycie umiejętności wyboru źródeł archiwalnych i ocena ich wartości
  • uznanie roli archiwum w gromadzeniu i zabezpieczaniu źródeł

Metoda: wykład połączony z prezentacją archiwaliów dotyczących historii Bydgoszczy i regionu

Środki i pomoce dydaktyczne:

  • archiwalia dotyczące Bydgoszczy i regionu
  • najważniejsze (przykładowe) publikacje regionalne

Czas trwania: 60 min.

Liczba osób: max. 20


Temat 4. Wykłady, pogadanki tematyczne prowadzone przez nauczycieli

Cel:

  • charakterystyka przechowywanych w zasobie archiwum materiałów archiwalnych, stanowiących bazę źródłową do tematu lekcji
  • prezentacja wybranych archiwaliów ze zwróceniem uwagi na ich różnorodność (pod względem formalnym, wizualnym, językowym, chronologicznym, proweniencyjnym)
  • przyswojenie pojęcia źródło historyczne; wiarygodność – krytyka źródeł – praca z tekstem źródłowym

Metoda: wykład połączony z prezentacją archiwaliów

Środki i pomoce dydaktyczne: archiwalia reprezentatywne do tematu lekcji przygotowane w porozumieniu z nauczycielem

Czas trwania: 60 min.

Liczba osób: max. 20


Temat 5. Życie codzienne w Bydgoszczy 1914 -1919
  • trudności aprowizacyjne
  • ograniczenia i reglamentacja
  • zbiórki na rzecz wojska i frontu
  • zatrudnianie jeńców i zdemobilizowanych

Temat 6. I wojna światowa – dni chwały, dni klęski
  • prawo i administracja podczas wojny (zarządzenia wojskowe i cywilne, mobilizacja, pobór demobilizacja, zobowiązania ludności cywilnej)
  • odznaczenia i medale (listy imienne)
  • polegli, zaginieni, inwalidzi, weterani (listy imienne, pomoc)
  • w obozach jenieckich